ง. ปริยาทานฏฺฐนิทฺเทโส

กถํ ปริยาทานฏฺเฐน อินฺทฺริยานิ ทฏฺฐพฺพานิ? อธิโมกฺขฏฺเฐน สทฺธินฺทฺริยํ อสฺสทฺธิยํ ปริยาทิยติ , อสฺสทฺธิยปริฬาหํ ปริยาทิยติฯ ปคฺคหฏฺเฐน วีริยินฺทฺริยํ โกสชฺชํ ปริยาทิยติ, โกสชฺชปริฬาหํ ปริยาทิยติฯ อุปฏฺฐานฏฺเฐน สตินฺทฺริยํ ปมาทํ ปริยาทิยติ, ปมาทปริฬาหํ ปริยาทิยติฯ อวิกฺเขปฏฺเฐน สมาธินฺทฺริยํ อุทฺธจฺจํ ปริยาทิยติ, อุทฺธจฺจปริฬาหํ ปริยาทิยติฯ ทสฺสนฏฺเฐน ปญฺญินฺทฺริยํ อวิชฺชํ ปริยาทิยติ, อวิชฺชาปริฬาหํ ปริยาทิยติฯ เนกฺขมฺเม ปญฺจินฺทฺริยานิ กามจฺฉนฺทํ ปริยาทิยนฺติฯ อพฺยาปาเท ปญฺจินฺทฺริยานิ พฺยาปาทํ ปริยาทิยนฺติฯ อาโลกสญฺญาย ปญฺจินฺทฺริยานิ ถินมิทฺธํ ปริยาทิยนฺติฯ อวิกฺเขเป ปญฺจินฺทฺริยานิ อุทฺธจฺจํ ปริยาทิยนฺติ…เป.… อรหตฺตมคฺเค ปญฺจินฺทฺริยานิ สพฺพกิเลเส ปริยาทิยนฺติฯ เอวํ ปริยาทานฏฺเฐน อินฺทฺริยานิ ทฏฺฐพฺพานิฯ

จ. ปติฏฺฐาปกฏฺฐนิทฺเทโส

[203] กถํ ปติฏฺฐาปกฏฺเฐน อินฺทฺริยานิ ทฏฺฐพฺพานิ? สทฺโธ สทฺธินฺทฺริยํ อธิโมกฺเข ปติฏฺฐาเปติ, สทฺธสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อธิโมกฺเข ปติฏฺฐาเปติฯ วีริยวา วีริยินฺทฺริยํ ปคฺคเห ปติฏฺฐาเปติ, วีริยวโต วีริยินฺทฺริยํ ปคฺคเห ปติฏฺฐาเปติฯ สติมา สตินฺทฺริยํ อุปฏฺฐาเน ปติฏฺฐาเปติ, สติมโต สตินฺทฺริยํ อุปฏฺฐาเน ปติฏฺฐาเปติฯ สมาหิโต สมาธินฺทฺริยํ อวิกฺเขเป ปติฏฺฐาเปติ, สมาหิตสฺส สมาธินฺทฺริยํ อวิกฺเขเป ปติฏฺฐาเปติฯ ปญฺญวา ปญฺญินฺทฺริยํ ทสฺสเน ปติฏฺฐาเปติ, ปญฺญวโต ปญฺญินฺทฺริยํ ทสฺสเน ปติฏฺฐาเปติฯ โยคาวจโร ปญฺจินฺทฺริยานิ เนกฺขมฺเม ปติฏฺฐาเปติ, โยคาวจรสฺส ปญฺจินฺทฺริยานิ เนกฺขมฺเม ปติฏฺฐาเปนฺติฯ โยคาวจโร ปญฺจินฺทฺริยานิ อพฺยาปาเท ปติฏฺฐาเปติ, โยคาวจรสฺส ปญฺจินฺทฺริยานิ อพฺยาปาเท ปติฏฺฐาเปนฺติฯ โยคาวจโร ปญฺจินฺทฺริยานิ อาโลกสญฺญาย ปติฏฺฐาเปติ, โยคาวจรสฺส ปญฺจินฺทฺริยานิ อาโลกสญฺญาย ปติฏฺฐาเปนฺติฯ โยคาวจโร ปญฺจินฺทฺริยานิ อวิกฺเขเป ปติฏฺฐาเปติ , โยคาวจรสฺส ปญฺจินฺทฺริยานิ อวิกฺเขเป ปติฏฺฐาเปนฺติ…เป.… โยคาวจโร ปญฺจินฺทฺริยานิ อรหตฺตมคฺเค ปติฏฺฐาเปติ, โยคาวจรสฺส ปญฺจินฺทฺริยานิ อรหตฺตมคฺเค ปติฏฺฐาเปนฺติฯ เอวํ ปติฏฺฐาปกฏฺเฐน อินฺทฺริยานิ ทฏฺฐพฺพานิฯ

สุตฺตนฺตนิทฺเทโส จตุตฺโถฯ